سخاوت
حضرت علی (علیهالسلام) در حکمت 53 نهجالبلاغه فرمودند: سخاوت آن است که تو آغاز کنی. زیرا آنچه با درخواست داده میشود یا از روی شرم و یا از بیم شنیدن سخن، نا پسند است.
سخاوت
وقتی شخص از خواص فراوان دارویی مطلع میشود و میفهمد که از این دارو میتواند بهره های فراوانی ببرد حاضر میشود مسافتی طولانی را طی کرده و حتی با پرداخت پول زیاد آن را تهیه و استفاده نماید.
در این مقاله برآنیم که از خواص دارویی سخاوت مطلع شده و آن را در زندگی خود به کار بریم .
آثار سخاوت
1ـ سخاوت خُلق عظیم پروردگار ویکی از صفات کمالیهی او است.
2ـ سخاوت خُلق انبیای الهی است. [1]
3ـ سخاوت ستون محکم دین است.[2]
9ـ سخاوت شعاع نور یقین است. یعنی یکی از عوامل ایجاد سخاوت یقین است.
15ـ انسان سخاوتمند نسبت به مال خودش متبرّء، و نسبت به اموال دیگران مُتُوَرِّع است، یعنی اموال خودش را به دیگران بدون هیچ چشم داشتی انفاق میکند اما در مواجههی با اموال دیگران، با تقوا و ورع برخورد نموده و بدون اذن اجازهی آنان در مالشان تصرف نمیکند.[3]
16ـ سخاوت در فطرت تمام اولیای الهی نهفته است و هیچ ولیّ و انسان وارسته ای را پیدا نمیکنید که بخیل باشد. چرا که ولی خدا از نظر کمالات، با خدای خود سنخیت دارد و یکی از کمالات الهی سخاوت است.[4]
17ـ سخاوت، اِحدی السعادتین(یکی از دو سعادت) است. یعنی انسان در زندگی دو سعادت دارد یکی دارایی و مال، و دیگری سخاوتی که با آن مال را به دیگران انفاق کند.[5]
18ـ بزرگترین شکر نعمت، بذل نعمت بوده و این تشکر عملی از خداوند است زیرا لازمهی تشکر از نعمتها، استفادهی از نعمتهای الهی در بهترین راه است و بهترین راه استفادهی از مال، بذل و بخشش آن به دیگران است. [6]
51ـ انسان سخاوتمند از آنچه موجود است بخشش میکند. دستوری هم که برای میهمانیها وارد شده است همین است که میزبان هر چه را در منزل دارد برای میهمان بیاورد و برای آنچه که در منزلش موجود نیست خود را به زحمت نیندازد. [7]
بهترین احسانها، احسان غیابی است که انسان پشت سر دیگران و به طور ناشناس به آنها کمک کند. مانند اینکه در نبود دیگران به آنها دعا میکند و چه بسا به کسانی دعا میکند که اصلاً آنها را نمیشناسد مثلاً از جلوی بیمارستان عبور میکند و برای شفای همهی بیماران حمد شفا میخواند
شخصی امیر المومنین علیهالسلام را با اصرار زیاد به منزلش دعوت کرد. امام علیهالسلام به او فرمودند: به شرطی دعوت تو را میپذیرم که از آنچه در خانه داری از من دریغ نکنی و نسبت به آنچه نداری خود را به زحمت نیندازی!
52ـ انسان سخاوتمند انفاق را به اهلش میرساند و این بهترین نوع بخشش است. چه اینکه صاحب حق همسرش باشد، فرزندش باشد، همسایهاش باشد، وبا اقوامش باشند.[8]
53ـ تنگدستی و عسرت، انسان سخیّ را از سخاوت باز نمیدارد. [9]
54ـ انسان سخاوتمند تمام تلاش خود را بذل میکند( از هیچ تلاشی برای دیگران فروگذاری نمیکند). [10]
55ـ انسان سخیِ «اتباع الاحسان بالاحسان» میکند که میتوان برای آن دو معنا ذکر کرد؛ یکی اینکه پی در پی احسان میکند و بعد از هر نوبت احسان دو مرتبه احسان میکند.
معنای دوم روایت این است که هرگاه کسی به او احسان میکند او نیز در مقابل، احسان او را فوراً با احسان پاسخ میدهد و به قول معروف نمیگذارد عرقش بخشکد. [11]
56ـ سخاوتمندترین مردم، به کسی عطا میکند که هیچ امیدی به او ندارد مانند اینکه اهل بیت علیهم السلام برای سفر حج وارد کاروانهای غریبه میشدند و چون کسی آنها را نمیشناخت تا میتوانستند به زائران خدمت میکردند. [12]
56ـ بهترین احسانها، احسان غیابی است که انسان پشت سر دیگران و به طور ناشناس به آنها کمک کند. مانند اینکه در نبود دیگران به آنها دعا میکند و چه بسا به کسانی دعا میکند که اصلاً آنها را نمیشناسد مثلاً از جلوی بیمارستان عبور میکند و برای شفای همهی بیماران حمد شفا میخواند.
گاهی طوری برای بیماران دعا میکند که گویا بیماری آنان بیماری خودِ او است و خدای متعال هم دعایش را مستجاب میکند. از موارد دیگر احسانِ بدون چشم داشت، احسان به امواتی است که دستشان از دنیا کوتاه است و انسان هیچ امیدی به تشکر کردن آنها ندارد. انسان سخاوتمند در هنگام دعا و انس با پروردگار دیگران را هم سهیم میکند.
انسان سخاوتمند انفاق را به اهلش میرساند و این بهترین نوع بخشش است. چه اینکه صاحب حق همسرش باشد، فرزندش باشد، همسایهاش باشد، وبا اقوامش باشند.[8